Wat zegt de wet?
Vergunning voor tuinhuisjes in België
Mijn tuin, mijn beslissing? Dat lijkt logisch bij het bouwen van een tuinhuisje. Maar afhankelijk van de regio, het perceel en de grootte van het tuinhuis gelden er beperkingen. In Vlaanderen bepaalt het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) of je een vergunning nodig hebt en aan welke voorwaarden het tuinhuisje moet voldoen. Wij leggen uit waar je op moet letten bij het bouwen van je tuinhuis en wanneer een bouwvergunning verplicht is.
)
Vergunning voor een tuinhuis: ja of nee?
Of je een bouwvergunning nodig hebt voor je tuinhuis hangt af van de volgende punten:
Hoe groot wordt het tuinhuis?
Waar komt het te staan en hoe is je perceel?
Hoe wil je het tuinhuis gebruiken (alleen als bergruimte of ook als verblijfsruimte)?
Belangrijk: In België hangt de vergunning af van regionale regelgeving. In Vlaanderen kijkt men naar het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP), in Wallonië naar de regels van de Code wallon de l’Aménagement du territoire (CWATUPE) en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest naar de stedelijke voorschriften.
)
Specifieke vergunningsvoorschriften per gemeente
Of het mogelijk is een tuinhuisje te bouwen zonder bouwvergunning hangt af van de lokale bouwvoorschriften van de gemeente en de regionale wetgeving (Vlaanderen, Wallonië, Brussel). Projecten waarvoor geen vergunning nodig is, worden vaak aangeduid als vergunningsvrije projecten.
Als je niet zeker bent of je tuinhuisje een vergunning nodig heeft, is het raadzaam om eerst contact op te nemen met de bevoegde autoriteiten.
Zodra duidelijk is dat een vergunning vereist is, moet je een gekwalificeerde ontwerper (architect of burgerlijk ingenieur) inschakelen om de bouwaanvraag op te stellen. In de meeste gemeenten mogen alleen erkende professionals met de juiste vergunning bouwdocumenten indienen en de aanvraag officieel ondertekenen.
Vlaanderen – Bouwregels (situatie 2025)
In Vlaanderen zijn er drie officiële categorieën volgens de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO):
Vergunningsvrij: Kleine tuinhuizen die voldoen aan de vrijstellingsvoorwaarden.
Meldingsplichtig: Grotere bijgebouwen die gemeld moeten worden, ook al is er geen formele vergunning vereist.
Vergunningsplichtig: Alle andere bijgebouwen die niet onder de vrijstelling of meldingsplicht vallen.
| Categorie | Voorwaarden |
|---|---|
| Vergunningsvrij | Tot 40 m², hoogte ≤ 3,5 m, in de achtertuin, min. 2 m van de perceelgrens |
| Meldingsplichtig | 40–200 m², afhankelijk van ligging en gebruik |
| Vergunningsplichtig | Groter dan 200 m² of met specifieke functies (sanitair, verwarming, woonfunctie) |
(Alle informatie zonder garantie. Raadpleeg bij twijfel altijd de bevoegde overheid.)
)
)
)
Belangrijk: Ook wanneer je tuinhuis voldoet aan de afmetingen voor vergunningsvrij of meldingsplichtig bouwen, gelden er in de meeste gevallen extra voorwaarden.
Het gebouw moet meestal vrijstaand en zonder kelder zijn.
Het mag niet permanent bewoond worden of als woonruimte gebruikt worden.
De plaatsing is enkel toegestaan in de achtertuin en op minstens 2 m afstand van de perceelgrens, tenzij er toestemming van de buren is of er een scheidingsmuur staat.
De installatie van toiletten, douches, haarden of vaste verwarmingssystemen leidt bijna altijd tot vergunningsplicht.
Ook het gebruik als garage of dierenverblijf is vergunningplichtig.
Twijfel je of jouw project onder deze regels valt? Neem dan altijd contact op met de bevoegde overheid om te controleren of een vergunning nodig is.
Grenzbebouwing en ruimtelijk plan
)
Volgens de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening gelden er duidelijke regels voor de plaatsing van tuinhuizen en bijgebouwen. Zo moet een tuinhuis altijd in de achtertuin geplaatst worden. Het moet bovendien minstens 2 meter van de perceelgrens blijven, tenzij de buren schriftelijk akkoord gaan of er een scheidingsmuur aanwezig is.
Daarnaast kunnen er in een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan of in een verkavelingsvergunning bijkomende voorschriften opgenomen zijn, bijvoorbeeld over de maximale hoogte of de totale bebouwingsoppervlakte in de tuin.
Wil je zeker weten welke regels op jouw perceel van toepassing zijn? Neem dan altijd contact op met het gemeentebestuur.
Buren betrekken
Zelfs wanneer je alles goed hebt nagekeken – van de bouwvoorschriften tot het ruimtelijk uitvoeringsplan – kan één belangrijk element nog steeds invloed hebben op je project: de buren.
Een te groot of te dicht bij de perceelgrens geplaatst tuinhuis leidt vaak tot discussies tussen buren. Daarom is het verstandig om voor de aankoop en plaatsing van het tuinhuis het plan met de buren te bespreken en hun eventuele bezorgdheden te horen. In de meeste gevallen kan er zo een compromis gevonden worden, zeker bij grotere tuinhuizen.
)
)
)
)
***
Titelbeeld: ©Abrineo
Artikelbeelden: Beeld 1-7: ©Abrineo; Beeld 8: ©iStock/gpointstudio; Beeld 9-11: ©Abrineo/Klantprojecten