Sauna schoonmaken: Middelen, methoden en tips voor de juiste hygiëne
Hoe en hoe vaak moet je een sauna schoonmaken? Welke schoonmaakmethoden hebben zich bewezen? Zijn gebruikelijke schoonmaakmiddelen ook geschikt voor de sauna, of zijn er speciale sauna-schoonmaakmiddelen? Wat is het verschil bij het reinigen van de sauna, afhankelijk van het materiaal, en wat moet je verder altijd in gedachten houden? Deze en meer vragen beantwoorden we. Daarnaast geven we praktische tips voor het schoonmaken van je sauna.
)
Voor velen is de sauna in de tuin een plek van rust en wellness, waar ze aan de dagelijkse stress kunnen ontsnappen. Een prettige ervaring is het echter alleen als de sauna een plek van welzijn is. Een schone plek, om niet te zeggen: hygiënisch schoon.
Maar hoe blijft een veelgebruikte sauna schoon en hoe houd je deze langdurig rein? Dit is een onderwerp waar je al in je sauna-ontwerp rekening mee moet houden. Laat je uitleggen welke schoonmaakmiddelen en schoonmaakmethoden geschikt zijn voor de sauna en kijk uit naar veel praktische tips voor het schoonmaken van je sauna! Dus: Aan de schoonmaakhandschoenen, klaar, start!
Goede redenen voor het schoonmaken van de sauna
Het typische sauna-klimaat ontstaat door temperatuur- en luchtvochtigheidsveranderingen tijdens het gebruik. Ook jij als sauna-bezoeker laat vocht achter in de sauna: door te ademen en door te zweten. Vocht, hitte en warmte – dat zijn omstandigheden die veel micro-organismen als ideaal beschouwen om in te leven. Ze worden zichtbaar bij een bepaald aantal, bijvoorbeeld in lelijke verkleuringen van het hout en de tegelvoegen. Maar wie wil zijn wellness-sauna nu delen met schimmel en andere ongewenste microben?
Uiteindelijk vervuilen de microbiologische kolonies niet alleen het uiterlijk van je sauna, maar graven ze zich vroeg of laat in de bouwstoffen van de sauna. En dat is nog niet alles! De microben bedreigen ook je gezondheid, wat het welzijnsgevoel, dat je zou moeten ervaren in de sauna, meer in de weg staat.
Daarom komt er geen weg omheen: Je moet je sauna schoonmaken. En het liefst na elke saunasessie.
Wie hiervan een gewoonte maakt en bovendien de nodige tijd besteedt aan het onderhouden van de sauna, zal lange tijd genieten van zijn wellness-oase.
Nu is schoonmaken niet hetzelfde als schoonmaken. Want er zijn verschillende methoden om een sauna schoon te maken en ook verschillende schoonmaakmiddelen die daarvoor kunnen worden gebruikt.
Wij zorgen voor de helderheid!
)
Sauna schoonmaken: beproefde schoonmaakmiddelen en methoden
Deze punten moet je voor elk saunabezoek in gedachten houden
Je regelmatig grondig gereinigde sauna heeft voor een saunabezoek maar weinig aandacht nodig:
Controleer de zitplaatsen en de vloer op zichtbaar stof, haren en vuil.
Zuig deze indien nodig op met een stofzuiger of veeg ze weg met een licht vochtig doekje.
Belangrijk: Deze basis sauna-reiniging geldt voor alle soorten sauna's:
Buitensauna (tuinsauna),
Infraroodcabines
Ongeacht welke vloerbedekking je in je sauna gebruikt, is het belangrijk om onze schoonmaaktips te volgen.
Onze tip: Wie voor het saunabezoek goed doucht, verwijdert vuil, zweet en cosmetica-resten zoals parfum, deodorant, bodylotion, crème, make-up en meer van de huid en het haar. Zo komt er alleen puur zweet uit je twee tot vier miljoen zweetklieren in je handdoek (een hygiënische must-do!) en in de sauna – en niet een kleurrijke chemische cocktail van zweet, vuil en cosmetica-resten. Dit beschermt de sauna! Bovendien bestaat er dan geen gevaar dat de synthetische stoffen door de temperatuur verdampen en je ze inademt. Dit beschermt op zijn beurt je gezondheid!
)
Sauna schoonmaken: Dit moet je na elke saunasessie doen (basisreiniging)
Om het ontspannende effect van je saunabezoek niet onmiddellijk teniet te doen met een ingrijpende schoonmaakactie, moet je het belangrijkste gebod van het moment opvolgen:
Laat de sauna grondig afkoelen en drogen!
Zet de sauna verwarming op de juiste manier uit en open de deur van de saunaruimte.
Zo zorg je voor een optimale ventilatie van de sauna. Vergeet niet ook de eventuele bijbehorende ruimtes (voorruimte, douchekamer) goed te ventileren!
Onze tip: Laat de saunadeur altijd open staan als het mogelijk is, zodat er geen vochtige lucht kan ophopen.
Het drogen van de sauna kost tijd, vooral als je een houten sauna of een sauna met een houten interieur hebt. Je moet weten dat saunahout, dat in de hitte van de sauna goed droogt, veel vocht opneemt. Dit moet na elke natte saunasessie weer drogen.
Is de sauna weer afgekoeld en gedroogd, dan is het voldoende om de sauna met een vochtige doek af te nemen.
Onze tip: Als je een infraroodsauna gebruikt, moet deze voor het schoonmaken zeker van het stroomnet worden gehaald.
Lauw water, een schone, niet pluizende doek, bijvoorbeeld van stevig linnenweefsel – dat zijn de schoonmaakmiddelen die je nodig hebt om je infraroodcabine schoon te maken.
Onze tip: In de handel zijn ook speciale sauna schoonmaakmiddelen beschikbaar, onder andere met waterstofperoxide (3% oplossing) als werkzame stof. Je moet weten dat het natuurlijke werkzame stof waterstofperoxide tijdens het verdampen zich afbreekt in water en zuurstof – beide ongevaarlijke stoffen. Volg bij de aankoop van speciale saunareinigers altijd de aanbevelingen van de fabrikant van je sauna en gebruik de middelen zoals voorgeschreven.
)
De grondige reiniging van je sauna moet altijd beginnen vanaf boven en je werkt naar beneden. De wandbekleding hoef je niet elke keer af te vegen. Het is voldoende om deze bij zichtbare vervuiling en anders van tijd tot tijd met een licht vochtige doek schoon te maken. Bij tegels loont het om na elke saunasessie even snel over de tegels te vegen, want dit voorkomt water- of kalkvlekken.
Onze tip: Een tuinslang of zelfs een hogedrukreiniger zijn sterk af te raden bij houten sauna's – beide schoonmaakmethoden zijn niet goed voor het vochtgevoelige saunahout. Het hout kan gaan rafelen, splinteren of zelfs scheuren. Wees ook voorzichtig met schoonmaakoliën voor saunahout die je in de winkel vindt: let goed op de natuurlijke samenstelling ervan. Bedenk dat zelfs natuurlijk sinaasappelolie (hier als voorbeeld voor oliën met citrusgeuren genoemd) diep in het hout trekt en verdampt tijdens het gebruik van de sauna. Hierdoor kan er een zo sterke geur ontstaan dat deze de ogen en slijmvliezen irriteert. Bovendien heeft de olie op het zitvlak van het hout de volgende neveneffecten: het verandert de temperatuur van het hout ongelijkmatig, wat ongemakkelijk kan zijn voor je zitvlak.
De vloer van de sauna veeg je na elke saunasessie af met een pluisvrije doek en helder water aan het einde van de schoonmaakactie. Laat ook de vochtige schoonmaak goed drogen.
)
Zo ga je om met hardnekkige vervuiling van de sauna (speciale reiniging)
Ontdek je tijdens het schoonmaken van de sauna na de saunasessie hardnekkig vuil, dan hangt de keuze van de geschikte schoonmaakmethode en het juiste schoonmaakmiddel af van het soort vervuiling.
Typisch voor houten sauna's zijn bijvoorbeeld vlekken op de zitvlakken. Als deze van onbehandeld massief hout zijn, kun je ze verwijderen door licht schuren met fijn schuurpapier (korrel: 160). Dit helpt ook tegen broze plekken op het hout.
Onze tip: De schuurmethode werkt niet bij thermohout! Dit hout moet je niet schuren, omdat het speciaal behandeld is en door veranderingen kunnen de positieve eigenschappen van het hout (bijv. hoge weerstand tegen rot) verloren gaan.
Ook roetvlekken van de saunaoven moet je regelmatig verwijderen.
Water- en kalkvlekken op keramische tegels of glazen ramen kun je voorkomen door ze regelmatig af te vegen.
Sauna schoonmaken: Daarom moet je je sauna desinfecteren
In de klassieke sauna ontstaan er, vooral in het bovenste deel van de saunaruimte, zo hoge temperaturen dat deze voldoende zijn om ten minste de bovenste zitrij bijna automatisch te desinfecteren. De rest van de ruimte moet je elke paar maanden desinfecteren, mits je de sauna zoals hierboven beschreven na elke saunasessie schoonmaakt.
)
Onze tip: Let bij de keuze van desinfectiemiddelen op de aanbevelingen van de fabrikant van je sauna of saunainrichting. Zorg er ook voor dat de sauna-desinfectiemiddelen geen chloor bevatten. Chloor zou het saunahout kunnen verkleuren en nieuwe vlekken veroorzaken.
Dit is wat je moet doen bij vervuiling van de saunaoven
Als er kalkaanslag, watervlekken of verkleuringen door de aromastoffen van de opgietingen op je saunaoven zichtbaar zijn, kun je dit het beste aanpakken met een wasoplossing, waarbij je water mengt met een scheutje citroenzuur of azijn. Een fijn doek en een stevige borstel helpen om de vlekken te verwijderen.
Saunastenen reinigen en vervangen
De reiniging hangt af van welke saunastenen je gebruikt. De meeste mensen gebruiken graniet als saunastenen. Deze moeten absoluut vrij zijn van schadelijke stoffen en asbest en bij voorkeur al voorgewassen zijn, zodat er geen schadelijke stoffen of vuil (zwevende deeltjes) verbranden of de stenen gaan afbrokkelen tijdens het sauneren. Na verloop van tijd kunnen zich echter ophopingen op de saunastenen vormen die de poriën verstoppen. Als je de vervuiling wilt aanpakken, doe dit dan alleen met water en een borstel, want schoonmaakmiddelen zouden resten achterlaten die bij het opwarmen tijdens het saunagebruik verdampen en de sauna-lucht kunnen verontreinigen.
Onze tip: Controleer de saunastenen het beste elke drie maanden op hun staat na een jaar regelmatig gebruik. Het is niet voldoende om alleen de bovenste stenen te inspecteren bij een visuele controle. De diepere stenen worden namelijk veel sterker aan de hitte blootgesteld.
In het gemiddelde geval zou je de saunastenen elke twee tot vier jaar volledig moeten vervangen. Dit spaart de saunaoven en zorgt altijd voor frisse lucht in de sauna.
)
Zo ga je om met slijtage van de sauna
Bij elke schoonmaakbeurt van de sauna moet je letten op tekenen van slijtage die zich bij regelmatig gebruik van de sauna vanzelf voordoen. Bij sauna's van hout zijn de zwakke plekken bijvoorbeeld de schroefverbindingen. Draai losse schroeven meteen vast als je ze merkt! Geef ook de saunadeur wat liefde en behandel de scharnieren regelmatig met een harsvrije grafietolie.
Sauna onderhoudstips: Ondersteun de levensduur van je saunahout
Tot slot hebben we nog enkele algemene onderhoudstips voor je sauna:
Het is in het algemeen aan te raden om het (thermo-)hout van de sauna te behandelen met een natuurlijk houtbeschermingsmiddel.
Let erop dat je de plekken behandelt die je later niet meer kunt bereiken, al voor de opbouw. Het hout wordt beschermd door het onderhoudsmiddel, waardoor de duurzaamheid wordt verlengd.
Het buitengebied van de sauna zou bij voorkeur jaarlijks met een natuurlijke houtbeits behandeld moeten worden, terwijl het interieur onbehandeld moet blijven.
Omdat het hout van de sauna in de zomer bij hogere temperaturen uitzet en in de winter juist samentrekt, moet je regelmatig controleren of de sauna ontspannen moet worden of dat je het hout opnieuw moet aanspannen. Zo kun je bijvoorbeeld het probleem van een vastzittende deur oplossen. Het hout werkt namelijk continu, daarom moet je dit goed in de gaten houden.
Met deze tips heb je langdurig plezier van je sauna!
)
***
Titelbeeld: ©iStock/FotoDuets
Artikelbeelden: Beeld 1: ©iStock/pidjoe; Beeld 2: ©iStock/Christian Horz; Beeld 3: ©iStock/djedzura; Beeld 4: ©Abrineo; Beeld 5: ©iStock/kzenon; Beeld 6-7: ©Abrineo